Dystrybucja laptopów dla czwartoklasistów i wypłata nagród dla nauczycieli – m.in. to czeka samorządy w związku z nowym rokiem szkolnym. Od września w szkołach pojawi się też nowy przedmiot i będą zmiany w liście lektur.
Laptopy dla czwartoklasistów
We wrześniu tego roku rusza rządowe wsparcie cyfrowe dla uczniów. Uczniowie klas IV szkół podstawowych (publicznych, niepublicznych i artystycznych) po raz pierwszy dostaną zakupione przez Ministerstwo Cyfryzacji laptopy. To oznacza dodatkowe obowiązki dla samorządów i dyrektorów szkół – zgodnie z ustawą komputery trafią do uczniów za pośrednictwem organu prowadzącego szkołę.
Laptopy mają trafić do gmin „w terminie umożliwiającym ich przekazanie uczniom klasy objętej wsparciem do dnia 30 września”. Ustawa stanowi jednak, że w pierwszym roku wsparcia, czyli roku szkolnym 2023/2024, laptopy trafią do organów prowadzących szkoły najpóźniej do 31 grudnia.
Przekazanie laptopów gminom odbędzie się na podstawie elektronicznej umowy opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Gdyby liczba laptopów przekazanych szkole była mniejsza niż faktyczna liczba uczniów klasy objętej wsparciem, organ prowadzący szkołę, w terminie nie późniejszym niż 30 dni od dnia ich otrzymania powinien wystąpić do resortu z wnioskiem o przekazanie większej liczby laptopów. Minister winien zaś je dostarczyć „niezwłocznie”.
Przekazanie laptopa uczniom będzie następowało na podstawie umowy zawartej przez organ prowadzący szkołę z rodzicem ucznia (wzór tej umowy nie został jeszcze przez resort opublikowany). Laptop przekazany uczniowi klasy objętej wsparciem będzie więc stanowić własność jego rodziców/opiekunów prawnych; w ciągu pięciu lat nie będzie można go zbyć (ma to utrudnić specjalne oznaczenie sprzętu).
Bon dla nauczycieli
Czwartoklasiści dostaną laptopy, a nauczyciele – jednorazowy bon w wysokości 2,5 tys. zł na zakup laptopa. Do takiego wsparcia uprawnieni są wszyscy nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni pozostający w stosunku pracy na dzień 30 września 2023 r. w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.
By uzyskać bon, nauczyciel musi złożyć – za pośrednictwem dyrektora szkoły – wniosek do organu prowadzącego szkołę, zawierający imię (imiona) i nazwisko, numer PESEL, numer telefonu komórkowego oraz adres poczty elektronicznej. Organ prowadzący szkołę w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku złoży zaś jeden, zbiorczy wniosek (z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, którego funkcjonowanie zapewni minister właściwy do spraw informatyzacji) dla wszystkich nauczycieli uprawnionych do otrzymania wsparcia.
Prawo do bonu nie przysługuje nauczycielowi, który na dzień składania zbiorczego wniosku: pozostaje w stanie nieczynnym; przebywa na świadczeniu rehabilitacyjnym lub na urlopie dla poratowania zdrowia; jest zawieszony w pełnieniu obowiązków; przebywa na urlopie bezpłatnym, trwającym nie krócej, niż 14 dni; jest urlopowany lub całkowicie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na podstawie ustawy o związkach zawodowych.
Kod potwierdzający przyznanie bonu zostanie przekazany na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej nauczyciela.
Otrzymany bon nauczyciel będzie mógł zrealizować w sklepie wskazanym na liście przedsiębiorców zamieszczonej na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministra Cyfryzacji. W przypadku zakupu laptopa lub laptopa przeglądarkowego, którego cena przewyższa wysokość przyznanego bonu, nauczyciel pokryje różnicę ze środków własnych.
Prawo do dokonania płatności bonem wygaśnie 31 grudnia 2025 r. Płatności bonem można będzie dokonać wyłącznie jednorazowo, nie wchodzi w grę zakup laptopa w ratach. Bon nie podlega też wymianie na gotówkę.
Zarówno uczniom, jak i nauczycielom „wsparcie na cyfryzację” przysługuje tylko z jednego programu. Jeżeli więc otrzymali już sprzęt lub świadczenie np. z programu dla byłych pracowników PGR i ich rodzin, muszą zdecydować, czy korzystają z dotychczasowych, czy z nowych.
Wynagrodzenie nauczycieli od września 2023
Od 1 stycznia 2023 r. wysokość kwoty bazowej dla nauczycieli wynosi 3 981,55 zł, nastąpił wówczas wzrost średnich stawek wynagrodzenia nauczycieli o 7,8 proc., co pociągnęło za sobą podwyżki minimalnych stawek wynagrodzenia nauczycieli.
Wynoszą one obecnie:
nauczyciele początkujący – 3690 zł
nauczyciele mianowani – 3890 zł
nauczyciela dyplomowany – 4550 zł.
Wynagrodzenie zasadnicze jest jednym ze składników branych pod uwagę przy obliczaniu gwarantowanych średnich wynagrodzeń, które obecnie mają wynosić w poszczególnych grupach:
nauczyciele początkujący – 4777,86
nauczyciele mianowani – 5733,43
nauczyciela dyplomowany – 7326,05
Powyższe stawki nie ulegną zmianie od września 2023 r. Planowana jest natomiast wypłata jednorazowej nagrody jubileuszowej dla wszystkich nauczycieli, pozostających w dniu 20 września 2023 r. w stosunku pracy. Do 14 października na konto pedagogów ma wpłynąć 1125 zł w związku z 250. rocznicą powołania Komisji Edukacji Narodowej. W związku z tym gminy mogą już dokonywać zmian w budżecie. Pieniądze przeznaczone na ten cel nie będą wliczane do średnich wynagrodzeń.
Godziny ponadwymiarowe w szkołach ponadpodstawowych
MEiN wprowadziło na ten rok szkolny wyjątek dotyczący godzin ponadwymiarowych – nauczycielowi w szkole ponadpodstawowej mogą być przydzielone, za jego zgodą, godziny ponadwymiarowe w wymiarze wyższym niż określony w art. 35 ust. 1 Karty nauczyciela.
Jest jeszcze jeden przepis epizodyczny. W celu zapewnienia odpowiednich warunków kształcenia, wychowania i opieki uczniom rozpoczynającym od roku szkolnego 2023/2024 kształcenie w liceum ogólnokształcącym, technikum lub branżowej szkole I stopnia, prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego, mogą być tworzone dodatkowe lokalizacje prowadzenia zajęć. Żeby skorzystać z tego rozwiązania, konieczna jest uchwała organu stanowiącego JST i opinia kuratora oświaty.
Oba te przepisy mają ułatwić zapewnienie kadry i pomieszczeń do nauki w roku, w którym do szkół ponadpodstawowych ruszy 1,5 rocznika absolwentów klas ósmych. To konsekwencja obowiązywania kilka lat temu przepisów dotyczących obniżenia wieku szkolnego – w 2015 r. do klasy pierwszej szkoły podstawowej obowiązkowo poszły dzieci urodzone w drugiej połowie roku 2008 i w 2009 r. To obecni absolwenci klas ósmych.
Nowy przedmiot i zmiany w podstawie programowej
Od tego roku w szkołach ponadpodstawowych (liceum ogólnokształcącym, technikum i branżowej szkole I stopnia) ma być nauczany nowy przedmiot – biznes i zarządzanie, który zastąpi podstawy przedsiębiorczości. Koncepcja przedmiotu kładzie nacisk na pracę w grupach, rozwijanie kompetencji uczniów z zakresu finansów osobistych oraz analizę case studies. Uczyć go będą nauczyciele mający kwalifikacje do nauczania przedmiotu podstawy przedsiębiorczości, ale MEiN liczy tu także na praktyków biznesu.
W liceum ogólnokształcącym i technikum przedmiot ma być realizowany w klasach I i II. Przewidziano tu elastyczność dla dyrektorów szkół – będzie można je realizować także tylko w klasie I lub tylko w klasie II wymienionych szkół, ważne, by zachować wymiar godzin określony na realizację tego przedmiotu w zakresie podstawowym w czteroletnim (w liceum ogólnokształcącym) lub pięcioletnim (w technikum) okresie nauczania, tj. 2 godziny tygodniowo.
Dla zakresu rozszerzonego tego przedmiotu w liceum ogólnokształcącym dla młodzieży oraz technikum przewidzianych jest 8 godzin tygodniowo w okresie nauczania.
Począwszy od roku szkolnego 2026/2027 nowy przedmiot będzie można zdawać na maturze w liceum (rok później taką możliwość będą mieli absolwenci 5-letniego technikum).
Od roku szkolnego 2023/2024 uczniowie klasy VII szkoły podstawowej, klasy I liceum ogólnokształcącego i technikum będą mogli wybrać (jeżeli szkoła będzie miała taką ofertę) język łaciński – zamiast drugiego języka obcego nowożytnego. W przypadku szkół ponadpodstawowych możliwość nauki języka łacińskiego (zamiast drugiego języka obcego nowożytnego) będzie niezależna od dotychczasowej możliwości uczenia się w liceum i technikum przedmiotu język łaciński i kultura antyczna (w zakresie podstawowym lub w zakresie rozszerzonym).
Ministerstwo Edukacji i Nauki informuje, że planowane są również zmiany w egzaminie maturalnym, polegające na możliwości przystąpienia do egzaminu maturalnego z tego języka z przedmiotów obowiązkowych, w części pisemnej. Zmiany w tym zakresie przewidziane są od roku szkolnego 2026/2027. Na poziomie rozszerzonym (tak jak dotychczas) uczniowie będą mogli przystąpić do egzaminu z przedmiotu język łaciński i kultura antyczna.
Zmienia się także podstawa programowa przedmiotu język polski dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Chodzi o uzupełnienie wykazu lektur o gry o walorach edukacyjnych: „This War of Mine” (11BitStudios), „Gra Szyfrów” (Instytut Pamięci Narodowej). Gry te są dostępne bezpłatnie m.in. za pośrednictwem Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej www.zpe.gov.pl.
W przygotowaniu
W resorcie edukacji trwają prace nad kolejną nowelizacją podstaw programowych, tym razem chodzi o wf w szkołach podstawowych (w klasach IV-VIII) i ponadpodstawowych. Proponowane zmiany polegają na obowiązku przeprowadzania przez nauczycieli wychowania fizycznego raz w ciągu roku szkolnego (od marca do kwietnia), w każdej klasie testów sprawnościowych.
Miałby to być: bieg 10 razy po 5 metrów; beep–test (20-sto metrowy wytrzymałościowy bieg wahadłowy), podpór w leżeniu przodem na przedramionach (deska) i skok w dal z miejsca. Wyniki testów miałyby być wprowadzane do centralnej bazy. Rozporządzenie w tej sprawie nie zostało jeszcze podpisane, pod koniec lipca minister edukacji odpowiadał na zgłoszone do niego uwagi.
Na sierpniowym posiedzeniu Sejm odrzucił poprawki Senatu do nowelizacji ustawy Prawo oświatowe. Chodzi o wyłączenie możliwości działania na terenie przedszkoli i szkół podstawowych stowarzyszeń i organizacji, które miałyby tam „promować zagadnienia związane z seksualizacją dzieci”. Analogiczne przepisy były do tej pory wetowane przez prezydenta Andrzeja Dudę.
źródło: Serwis PAP
