Właśnie kończy się kolejny rok a grudzień to czas podsumowań i planowania następnych 12 miesięcy. Rok 2021 był zarazem trudny ale też owocny dla Gminy Trawniki. O to, co udało się zrealizować, a co sprawiało największe trudności w gminie i jak zapowiada się przyszłoroczny budżet postanowiliśmy zapytać Wójta Gminy Trawniki Damiana Daniela Baja. Zapraszamy do przeczytania wywiadu, który przybliży Państwu zarówno obecną jak i przyszłą sytuację gminy.
zdj. arch. LSW24.pl
Redakcja: Jakby Pan ocenił mijający rok w Gminie Trawniki?
Wójt Damian Daniel Baj: Mijający rok był trudnym rokiem zarówno dla Mieszkańców jak i wszystkich podmiotów działających na rzecz funkcjonowania gminy. W wymiarze społecznym obowiązują obostrzenia i utrudnienia mające wpływ na funkcjonowanie służby zdrowia, szkolnictwa, innych instytucji czy zakładów pracy. Pojawiła się inflacja, która ma wpływ na ceny towarów czy usług, a której nie równoważy wzrost płac czy świadczeń pomocy społecznej.
A jeśli chodzi o kwestie związane chociażby z inwestycjami?
W wymiarze gospodarczym i założeń choćby inwestycji planowanych na 2021 rok pojawiły się trudności w części planowanych inwestycji w zakresie terminów ich realizacji czy też konieczności zapłacenia za usługi lub prace dużo więcej niż zaplanowano w budżecie gminy. Przedsiębiorcy przystępujący do przetargów lub już realizujący inwestycje, sygnalizują trudności w pozyskaniu pracowników, dostępności lub w ogóle pozyskaniu części materiałów budowlanych czy ogromnych wzrostów kosztów ich zakupu.
Czy mimo wszystko udało się zrealizować główne założenia na 2021 rok?
Pomimo trudności udało się zrealizować większość planowanych założeń czyli zaplanowane remonty lub modernizacje dróg, zakończyć termomodernizację budynku szkoły w Trawnikach, zrealizować oświetlenie uliczne czy też wszystkie instalacje odnawialnych źródeł energii oraz oczyszczalnie ścieków montowane bezpośrednio u Mieszkańców. Dużym sukcesem była współrealizacja inwestycji powiatowych, do których gmina dołożyła połowę brakujących środków i, co warto podkreślać, bez udziału gminy nie byłyby realizowane, bo takie były postawione przez powiat warunki. Dzięki tej współpracy udało się zrealizować most na Giełczwi w Biskupicach, kolejny odcinek chodnika w Bonowie, chodnik na wjeździe do Oleśnik czy też obecnie realizowaną drogę Ewopole –Wólka Kańska.
Ważna jest także realizacja projektów unijnych „Senior” czy „Moje przedszkole”, gdzie przy bardzo małym wkładzie własnym możemy działać w większym zakresie na rzecz najmłodszych i najstarszych Mieszkańców, a jednocześnie mogliśmy zrealizować remonty pomieszczeń, zakupy pomocy, zabawek czy nowoczesnego sprzętu za kwotę ponad 500 tys. zł.
Z której inwestycji zrealizowanej w 2021 roku jest Pan najbardziej dumny lub też mówiąc inaczej zadowolony jako Wójt?
Każda inwestycja poprawiająca życie naszym Mieszkańcom jest ważna, ale najbardziej zadowolony jestem z realizacji 459 instalacji kotłów, solarów i fotowoltaik czy 45 przydomowych oczyszczalni bezpośrednio dla Mieszkańców. W wielu gminach nie udało się nawet wyłonić wykonawców tych prac. Pomimo licznych trudności na etapie przetargów, a następnie ich realizacji, czy też pojedynczych problemów w wykonawstwie, te inwestycje są ważne w kilku aspektach.
Co ta wspomniana przez Pana inwestycja zmieniła w funkcjonowaniu gminy a w zasadzie w codziennym życiu Mieszkańców?
Jesteśmy gminą węglową i montaż kilkuset instalacji (łącznie z poprzednimi to już ponad 600) ma ogromne znaczenie dla poprawy powietrza, tym samym jakości życia i zdrowia. Pomimo wzrostu stawek za odpady, ciągle jako gmina dokładamy do systemu gospodarki odpadami, w znacznej mierze przez 1000 ton popiołów z węgla, które trzeba odebrać spod domów i słono zapłacić za ich wywiezienie. Montaż kotłów czy solarów pozwala w jakimś zakresie zmniejszyć ilość tego popiołu. Wreszcie bezpośredni skutek dla samych Mieszkańców, oszczędność lub chociaż zatrzymanie stale rosnących opłat za prąd, opał czy wywóz nieczystości. W wymiarze ekologicznym, poprzez termomodernizacje budynków użyteczności publicznej czy montaż instalacji OZE, do atmosfery trafia około 3 tysiące mniej ton CO2 w skali tylko jednego roku.
Co było najtrudniejsze w bieżącym roku z punktu zarządzania Gminą?
Z pewnością dużą trudność sprawił okres jesienno- zimowy 2021 kiedy wystąpiły znaczące obostrzenia, gdy szkoły musiały w trybie pilnym przejść na zdalne nauczanie, a instytucje dostosowywać się do ograniczeń. Jednocześnie, po kilku latach łagodnej zimy, było dużo opadów, niskie temperatury i wystąpiły dużo większe koszty niż planowane.
A w temacie inwestycji czy pojawiały się trudności?
Bardzo duże trudności wystąpiły w sferze przygotowań lub samych prac inwestycyjnych. To były problemy z dokumentacją techniczną czy też pozyskaniem stosownych zgód i niezbędnej dokumentacji w celu możliwości ogłoszenia przetargów. Niektóre dokumentacje i pozwolenia (choćby na budowę oświetlenia ulicznego) trwały przez 8 miesięcy mijającego roku. Już na samym etapie wykonywania inwestycji występowały również liczne trudności związane z brakiem pracowników, dostępności i wzrostu cen części materiałów budowlanych czy komponentów.
Przy której inwestycji te trudności były najbardziej wyraźne?
Te trudności widać choćby przy realizacji termomodernizacji GOK, gdzie inwestycja miała się zakończyć z końcem listopada, a nadal trwa i nie ma dnia by nie było pism lub spotkań w tej sprawie, jak również naliczane są kary za opóźnienia. Z kolei, z powodów dłuższego niż przy planowaniu procesu dokumentacyjnego i przetargowego, należało przesunąć wymianę wszystkich lamp oświetleniowych na terenie gminy na I połowę 2022 roku. Jednak, co ważne, nie ma zagrożeń w tej inwestycji, zostaje jedynie przesunięta. Ważne o tyle, że cena zakupu energii dla obiektów gminnych czy właśnie oświetlenia wzrosła o 42% rok do roku!!!
To faktycznie może nieść za sobą wiele trudności. Jakie więc największe wyzwania stoją przed Panem jako Wójtem w 2022 roku?
Z pewnością kontynuacja działań inwestycyjnych w sytuacji gdy dochody gminy rosną poniżej odczytów inflacyjnych, podczas gdy w sposób lawinowy rosną koszty wszelkich mediów, zakupu materiałów, usług czy wynagrodzeń. Są to także wyzwania nie tylko ekonomiczne ale w bardzo dużej mierze organizacyjne. Często, aby zrealizować jakąś inwestycję, samo pozyskanie środków, przygotowywanie dokumentacji, przeprowadzenie procesu przetargowego zabierają o wiele więcej czasu niż wykonywanie inwestycji widocznej dla Mieszkańców.
Jak wobec tych wyzwań jest plan budżetowy na 2022 rok? Jest ambitny czy może, ze względu na obecną sytuację w Polsce, zachowawczy?
Jest bardzo ambitny choć z zagrożeniami ale i z nowymi szansami. W projekcie budżetu poza koniecznymi, a przecież niezbędnymi, wydatkami bieżącymi, ujętych zostało dużo ważnych inwestycji. Są to modernizacje kolejnych odcinków dróg czy odcinków oświetleń drogowych, termomodernizacje kolejnych budynków naszej Gminy, dzięki którym przynajmniej zatrzymamy stale rosnące koszty opału czy energii. Na termomodernizacje uzyskaliśmy środki w 90% z Polskiego Ładu i jest to bardzo pozytywne działanie. Będziemy inwestowali w infrastrukturę szkolną w celu poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego uczniów.
Zagrożeniem jest rosnąca niepewność jakie będą oferowane ceny za wykonanie planowanych inwestycji oraz stale występujące trudności w pozyskaniu stosownej dokumentacji czy wyłonienie rzetelnych wykonawców. Są też szanse na inwestycje nie wprowadzone jeszcze do projektu budżetu. Stale pracujemy nad pozyskaniem znaczących środków na kolejne modernizacje dróg w jakości podobnej do tych, które udało się z realizować m.in. w Trawnikach, Siostrzytowie, Oleśnikach. Staramy się o możliwość realizacji kolejnych instalacji OZE dla Mieszkańców. Z pewnością będę wprowadzał do budżetu kolejne inwestycje w trakcie roku budżetowego.
Jesteśmy już za półmetkiem kadencji, jak ocenia Pan rozwój gminy Trawniki po tym czasie?
Jako wójt, a jednocześnie świadomy mieszkaniec, jeżdżący choćby po miastach, chciałbym piękniej, więcej i szybciej. Jednak, realnie patrząc na środki i siły, jestem umiarkowanym optymistą co do minionego okresu. Nie ustępujemy w niczym innym gminom o podobnej wielkości, a w niektórych sprawach idziemy wręcz do przodu. Każdego roku realizujemy kilkadziesiąt mniejszych lub większych inwestycji oraz innych spraw ważnych dla Mieszkańców. Zawsze pojawiają się także różnorodne problemy, większość jednak udaje się pozytywnie załatwić. Również dług gminy utrzymuje się na stabilnym poziomie, nie powiększamy go. Te realizowane działania to ciężka praca całego zespołu pracowników urzędu i gminnych jednostek, którzy codziennymi działaniami przyczyniają się do rozwoju gminy.
Czy udało się dużo zmienić?
I tak i nie. Stale podążamy w kierunku zmian związanych z polepszeniem infrastruktury gminnej czy poprzez 50% udział finansowy w inwestycjach powiatu. Zmierzamy także w kierunku poprawy efektywności energetycznej. Stale rosnące koszty niwelują jednak część oczekiwanych efektów, choć gdybyśmy stali w miejscu, koszty bieżące utrzymania podstawowej działalności gminy rosłyby jeszcze szybciej. Stawiamy równorzędnie na wzmacnianie warunków edukacji czy wychowania przedszkolnego oraz możliwości rozwoju kulturalnego. Jednak nie udaje się nadal zmienić bardzo złego bilansu demograficznego czy też migrowania części mieszkańców do miast. Z kolei być może długofalowe szanse jakie pojawiają się dla rozwoju gminy to planowana budowa ekspresówki wraz z węzłem w Dorohuczy oraz (jako szansa ale być może też pewne zagrożenia) plany budowy linii kolejowej Trawniki-Krasnystaw.
Czego życzył by Pan sobie i mieszkańcom na 2022 rok?
Myślę, że tego samego, co czuje każdy nasz Mieszkaniec – uspokojenia sytuacji pandemicznej, która niesie tyle problemów w wymiarze społecznym, zdrowotnym, w pogłębianiu się problemów również psychicznych i organizacyjnych.
Każdemu Mieszkańcowi jak najwięcej zdrowia i sił w realizacji planowanych zamierzeń – osobistych, rodzinnych i społecznych.
Gminie jako całości dalszego zrównoważonego rozwoju, który jest możliwy tylko dzięki działaniom całego zespołu osób zaangażowanych zawodowo lub społecznie w ten proces. Jednocześnie dziękuję tym wszystkim osobom, które przyczyniają się do rozwoju Gminy w każdym wymiarze – duchowym, kulturowym, społecznym, organizacyjnym czy inwestycyjnym. Dziękuję każdemu Mieszkańcowi, który wzmacniając swoje gospodarstwo domowe, rozwijając działalność, uczciwie płacąc podatki i opłaty, tym samym przyczynia się do wspólnego wzrostu naszej społeczności gminnej.
Dziękujemy za rozmowę i życzymy zrealizowania wszystkich planów w 2022 roku.
źródło: www.trawniki-online.pl
